Alkoholizm – co powoduje uzależnienie od alkoholu?

Nie ma jednej przyczyny alkoholizmu. W rzeczywistości istnieją dziesiątki czynników ryzyka, które odgrywają rolę w rozwoju uzależnienia od alkoholu. Te czynniki ryzyka oddziałują inaczej u każdej osoby, prowadząc u niektórych do alkoholizmu. 

Do rozwoju alkoholizmu przyczyniają się zarówno czynniki wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Czynniki wewnętrzne obejmują genetykę, warunki psychologiczne, osobowość, osobisty wybór i historię picia. Czynniki zewnętrzne obejmują rodzinę, środowisko, religię, normy społeczne i kulturowe, wiek, wykształcenie i status zawodowy.  Żaden pojedynczy czynnik ani grupa czynników nie determinują tego, czy ktoś zostanie alkoholikiem, ponieważ jest to indywidualna decyzja każdej osoby. 

• Czynniki psychologiczne.

Pewne warunki psychologiczne mają duży wpływ na prawdopodobieństwo, że ktoś zachoruje na alkoholizm. Na przykład osoby cierpiące na depresję, chorobę afektywną dwubiegunową i lęk społeczny są znacznie bardziej narażone na alkoholizm. Wiele osób z chorobami psychicznymi sięga po alkohol jako metodę radzenia sobie z chorobą. Na przykład, niektórzy ze schizofrenią twierdzą, że alkohol „wycisza” głosy w ich głowie, a niektórzy z depresją z kolei twierdzą, że alkohol poprawia ich nastrój. Jest to szczególnie powszechne u osób, które nie zostały zdiagnozowane. Ponadto wiele zaburzeń psychicznych zmniejsza zdolność jednostki do postrzegania rzeczywistości picia lub rozpoznawania zagrożeń i znaków ostrzegawczych. 

• Czynniki osobowościowe. 

Niektóre osobowości są bardziej podatne na alkoholizm niż inne. Na przykład, osoby, które są bardziej skłonne do podejmowania lub lekceważenia ryzyka częściej angażują się w intensywne picie. Również Ci, którzy są mniej skrępowani mogą pić więcej, co prowadzi ich w stronę alkoholizmu. Czynniki osobowości są niezwykle złożone i wzajemnie na siebie oddziałują. Ktoś, kto uwielbia imprezować może z łatwością stać się nałogowym alkoholikiem. Osoby o skrajnej nieśmiałości często znajdują rozwiązanie swojego problemu po spożyciu alkoholu, który znacznie och otwiera przed innymi ludźmi oraz pozbywa hamulców. Dużą rolę odgrywają również oczekiwania oraz stosunek, jaki dana osoba ma do alkoholu. Osoby, które mają pozytywne oczekiwania co do skutków alkoholu są bardziej narażone na rozwój alkoholizmu. 

• Osobisty wybór.

Istnieją pewne aspekty osobistego wyboru, jeśli chodzi o alkoholizm. Oczywiste jest, że jeżeli ktoś zdecydował, że nigdy nie będzie pił nie rozwinie się u niego alkoholizm. Ponadto Ci którzy unikają sytuacji społecznych, w których spożywany jest alkohol również mogą być bezpieczni w kwestii rozwoju alkoholizmu. 

• Czynniki historii picia. 

Historia picia alkoholu w dużej mierze wpływa na prawdopodobieństwo rozwoju alkoholizmu. Osoby z długą historią picia częściej stają się alkoholikami niż osoby, które piją alkohol krócej oraz rzadziej. To na ile sobie pozwalamy ma duże odzwierciedlenie w przyszłości. 

• Czynniki genetyczne.

Genetyka ma duży związek z alkoholizmem. Biologiczne dzieci alkoholików znacznie częściej stają się alkoholikami, niezależnie od tego, czy są wychowywane przez alkoholików, czy też nie. Alkoholizm nie jest jednym genem, który zostaje przenoszony z pokolenia na pokolenie. Dziedziczymy predyspozycję do uzależnień, co sprawia, że w dalszym ciągu to od nas zależy, czy zostaniemy alkoholikami. Jednak ryzyko rośnie. 

• Czynniki rodzinne. 

Z wyjątkiem genetyki życie rodzinne danej osoby odgrywa znaczącą rolę w prawdopodobieństwie rozwoju alkoholizmu. Osoby dorastające w rodzinie, w której praktykuje się, a nawet zachęca do intensywnego picia są bardziej narażone na alkoholizm. W tych rodzinach intensywne picie jest znormalizowane i staje na porządku dziennym. Uzależniamy się, ponieważ alkohol staje się społecznie akceptowalny, oczekiwany i potencjalnie pożądany.

• Czynniki środowiskowe.

Środowisko, w którym ktoś przebywa, odgrywa ogromną rolę w całym życiu, w tym w rozwoju alkoholizmu. W niektórych krajach nabycie alkoholu jest znacznie trudniejsze i droższe niż w innych. Mając mniejszy dostęp jest mniej prawdopodobne, że dana osoba popadnie w alkoholizm. Im bardziej rozpowszechniona jest obecność alkoholu w środowisku, tym większe prawdopodobieństwo, że dana osoba zachoruje na alkoholizm. Ważną rolę odgrywa również status majątkowy rodziny. Osoby zamożniejsze znacznie częściej spożywają alkohol i rozwijają zaburzenia związane z nadużywaniem alkoholu. 

• Czynniki religijne.

Chociaż nie ma zasady co do związku wyznania z alkoholizmem, osoby, które ściśle wyznają religie zdecydowanie częściej sprzeciwiają się alkoholowi i rzadziej stają się alkoholikami. Ma to związek w szczególności, gdy dana religia silnie wpływa na lokalne prawo, praktyki społeczne i dostępność alkoholu. 

• Czynniki społeczne i kulturowe.

Na alkoholizm wpływa wiele czynników społecznych i kulturowych. Kiedy picie jest akceptowalne lub zachęcane bardziej prawdopodobne jest wystąpienie zaburzeń związanych z nadużywaniem alkoholu. Bardzo częstą sytuacją są studia, na których spożywanie alkoholu jest powszechnie celebrowane i popularne. Rozpowszechniane są nawet szczególnie niebezpieczne formy picia, takie jak upijanie się.

• Wiek pierwszej inicjacji alkoholowej.

Wiek osoby silnie wpływa na prawdopodobieństwo nadużywania alkoholu. Osoby w wieku około dwudziestu kilku lat najczęściej nadużywają alkoholu, co może sprawić, że będą cierpieć na alkoholizm. Im młodsza osoba zaczyna spożywać alkohol, tym większe prawdopodobieństwo rozwoju alkoholizmu w późniejszym życiu. Dotyczy to zwłaszcza osób, które zaczynają pić przed 15 rokiem życia. 

• Czynniki kariery.

Niektóre zawody są bardziej narażone na rozwój alkoholizmu niż inne. Dotyczy to zwłaszcza zawodów, w których występuje duży stres lub wysokie ryzyko. W szczególności członkowie wojska, lekarze, prawnicy, policjanci, strażacy itp. są bardziej narażeni na zaburzenia związane z używaniem alkoholu. Zatrudnienie ogólnie wpływa na spożycie alkoholu. 

Zapoznanie się z czynnikami ryzyka może nas bardziej uczulić na alkohol, który spożywamy. Wiedza buduje w nas ostrożność oraz zwracanie uwagi na potencjalne zagrożenia. Łatwiej jest się chronić przed chorobą, którą przestudiowaliśmy. Czasami niektórym osobom wystarczy wiedza, że znajdują się w grupie ryzyka. Działania profilaktyczne mogą skutecznie odsunąć nas od alkoholu. Warto wdrażać kroki, gdy tylko dostrzeżemy zmianę zdania na temat używki. Jeżeli uznamy, że alkohol ma same korzyści i cieszymy się z każdej okazji, kiedy go spożywamy powinniśmy już na tym etapie rozpocząć odpowiednie kroki. Osoby znajdujące się w grupie ryzyka powinny przeciwdziałać rozwojowi choroby alkoholowej. W miarę możliwości warto jak najszybciej zmienić swoje życie. Jeżeli to stres jest odpowiedzialny za zmianę stosunku do napojów alkoholowych to powinniśmy nauczyć się z nim walczyć w inny sposób. Z każdym problemem możemy zgłosić się do profesjonalisty, który pomoże nam zapobiegać alkoholizmowi. Lepiej zapobiegać niż leczyć, ponieważ proces leczenia jest niezwykle wymagający.