Od tygodnia nie piję – co dalej?
Pierwszym krokiem do wyjścia ze swojego uzależnienia jest uświadomienie sobie własnego problemu oraz słabości. W ten sposób możliwe jest podjęcie dalszej pracy nad sobą, a także nad wprowadzeniem trwałych zmian we własny styl życia. Bardzo często zdarza się tak, że przez słomiany zapał alkoholik zaprzestaje picia, pozornie podejmuje decyzję o życiu w abstynencji, jednak po kilku dniach przychodzi kryzys i koło uzależnienia zamyka się. Głównym problemem w takiej sytuacji jest brak umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
Kim jest abstynent, czym jest abstynencja?
Abstynentem nazywa się osobę, która z własnej woli zrezygnowała ze spożywania wszelkich napojów procentowych. Niektóre osoby nigdy nie próbowały tego typu napojów i za wszelką cenę chcą utrzymać ten stan, inne z kolei kierując się własnym zdrowiem lub ideami żyją w trzeźwości, a jeszcze inne zostały do tego przymuszone ze względu na problemy psychiczne. Ważną częścią abstynentów jest grupa osób, która próbuje wyjść z głębokiego uzależnienia.
Abstynentów można podzielić na dwie główne grupy. Do pierwszej z nich zaliczani są tak zwani abstynenci pierwotni, czyli tacy ludzie, którzy nigdy wcześniej nie próbowali alkoholu i nie wiedzą jak on smakuje. Z kolei do drugiej grupy zaliczani są abstynenci wtórni. Są to ludzie, którzy w przeszłości spożywali napoje procentowe, ale z pewnych względów podjęły decyzję o rezygnacji z ich konsumpcji.
Definiując sam termin „abstynencja” należy zaznaczyć, iż jest to powstrzymywanie się od przyjmowania substancji psychoaktywnych i psychotropowych, których nadmierne spożywanie często skutkuje uzależnieniem. Do takich substancji zaliczane są wszelkie używki, jak alkohol, narkotyki, papierosy, a także leki.
Jakie skutki uboczne wywołuje tygodniowa abstynencja?
Pierwszy pełny tydzień abstynencji jest dla alkoholika momentem przełomowym ze względu na to, iż jest to moment oczyszczania się organizmu z pozostałości alkoholu i efektów jego metabolizowania. Zaczynają pojawiać się pierwsze symptomy alkoholowego zespołu abstynencyjnego, do których, między innymi, zalicza ją się poniższe objawy:
- Rozdrażnienie,
- Ból i zawroty głowy,
- Wymioty, nudności, biegunka,
- Ogólne rozdrażnienie i uczucie rozbicia,
- Problemy ze snem,
- Drgawki padaczkowe i drżenie kończyn, powiek i języka,
- Nadmierna potliwość,
- Skoki ciśnienia,
- Kołatanie serca,
Zespół abstynencyjny to nie tylko dolegliwości fizyczne, ale również psychiczne. U alkoholika może pojawić się również psychoza alkoholowa, do której zalicza się psychozę Korsakowa, a także halucynozę alkoholową.
Psychoza Korsakowa
Psychozą Korsakowa nazywa się chorobę neuropsychiatryczną, która nieco może przypominać amnezję. Pacjenci cierpiący z jej powodu skarżą się na problemy z pamięcią bieżącą, przy czym stale zachowują świadomość. Dodatkowo takie osoby posiadają niezborny chód, zaburzenia czucia oraz kontroli ruchów. Mogą wystąpić zmiany skórne, uszkodzeniu ulegają również nerwy obwodowe, a także pojawiają się kłopoty z poprawnym widzeniem, oczopląs, brak reakcji na źródła światła, a także nierówność źrenic.
Zespół Korsakowa wymaga leczenia poprzez podawanie pacjentowi dożylnej, wysokiej dawki witaminy B1, przy czym sukces terapii zależny jest od ogólnego stanu danej osoby, a także poziomu zaawansowania schorzenia. Należy pamiętać, że zmiany w mózgu spowodowane przez długotrwały brak witaminy B1, inaczej zwanej tiaminą, są niestety nieodwracalne. Dodatkowo, zmiany psychiczne u osób cierpiących z powodu zespołu Korsakowa są trudne do całkowitego wyleczenia. Jedynie około 25% wszystkich chorych powraca do zdrowia.
Halucynoza alkoholowa
Innym zaburzeniem psychicznym wywołanym przez działanie alkoholu wśród osób uzależnionych jest halucynoza alkoholowa. Jej podstawowym objawem są różnego rodzaju omamy. Jej nazwy pochodzą od rodzajów urojeń. Wyszczególnia się halucynozę: alkoholową, pedunkturalną, pasożytniczą i organiczną. Wśród ofiar tej choroby pojawiają się urojenia czuciowe, słuchowe, wzrokowe, szypułkowe (wszystko, co dostrzega, jego subiektywnym zdaniem jest minimalnych rozmiarów), a także urojenia prześladowcze. Z kolei urojenia pasożytnicze polegają na tym, że osoba chora ma poczucie obecności na jego ciele pasożytów lub owadów. Próbuje się ich pozbyć, przez co bardzo często dochodzi do samookaleczania się.
Leczenie chorych posiadających halucynozę alkoholową wymaga stałej kontroli psychiatrycznej. Taka osoba musi zażywać zapisane przez lekarza leki przeciwpsychotyczne, czyli neuroleptyki. Dla powodzenia terapii wymagane jest również zachowanie abstynencji, którą traktuje się również jako warunek zezwalający na stosowanie tych leków. Ogólną zasadą psychiatryczną podczas zażywania jakichkolwiek leków i preparatów psychotropowych jest całkowity zakaz spożywania napojów, które mają w składzie alkohol.
Choroby psychiczne, których podłożem jest nadmierne spożywanie alkoholu wymaga leczenia szpitalnego lub przebywania w ośrodku odwykowym, najlepiej zamkniętym. Zawsze podstawą pomocy stanową indywidualnie dobrane pod potrzeby pacjenta leki, a także fachowa opieka psychiatryczna.
Inne zaburzenia alkoholików na tle psychologicznym
Wymieniony wyżej zespół Korsakowa oraz halucynoza alkoholowa to nie jedyne schorzenia pojawiające się wśród osób uzależnionych od alkoholu. Takie osoby bardzo często mają zmieniony rytm dobowy, w taki sposób, że sen i odpoczynek pojawia się podczas dnia, po to, aby wieczorem i w nocy wykazać się nadmierną aktywnością. Dodatkowo często pojawiają się takie objawy jak majaczenie, czy też nadmierne pobudzenie psychoruchowe.
Co czuje niepijący alkoholik?
Zazwyczaj niepijący alkoholik, szczególnie na początku swojej drogi w trzeźwości odczuwa szereg nieprzyjemnych emocji, takich jak poczucie winy, smutek, bezradność, wstyd. W momencie odzyskiwania kontroli nad swoim zachowaniem oraz myślami, powoli zaczynają dostrzegać konsekwencje własnych działań, a także skalę zniszczeń jakich dokonali pod wpływem alkoholu we wszystkich aspektach swojego życia, np. w relacjach międzyludzkich, w pracy, czy też zniszczeń materialnych.
Czy z czasem jest trudniej, czy łatwiej?
Leczenie alkoholizmu trwa całe życie – tym samym alkoholikiem jest się do końca życia, nawet jeśli przestrzega się abstynencji. Prawdziwa walka o odzyskanie kontroli nad własnym życiem rozpoczyna się w momencie opuszczenia ośrodka odwykowego, ponieważ wraca do swojego środowiska pełnego pokus, do których miał wcześniej ograniczony dostęp ze względu na opiekę terapeutów i lekarzy.
Często zdarza się tak, że niepijący alkoholik próbuje układać swoje życie na nowo, jednak początkowo spotyka się z problemami takimi jak brak pracy, czy też utrata rodziny. W takich sytuacjach naturalnie wzmaga się chęć sięgnięcia po alkohol, mimo iż ma świadomość, że nawet najmniejsza dawka alkoholu może doprowadzić do nawrotu choroby.
Z ubiegiem czasu osiąganie abstynencji jest coraz łatwiejsze, nowe, zdrowe nawyki pomogły w ustabilizowaniu stanu alkoholika. Każdy sukces buduje motywację, pozytywny obraz siebie. Owszem, powrót do życia sprzed choroby alkoholowej jest trudny i wymaga wielu poświęceń oraz zaangażowania zarówno ze strony samego alkoholika, jak i jego bliskich osób. Taka osoba nie tylko musi radzić sobie z problemami zdrowia fizycznego i psychicznego, ale musi zmierzyć się z potencjalnym odrzuceniem przez środowisko. Ważne jest posiadanie motywacji – jeśli alkoholik szczerze chce odzyskać kontrolę nad swoim życiem, jest duża szansa, że pod wpływem leczenia uda mu się zerwać z nałogiem.