Odwyk alkoholowy – picie to (nie) Twoja sprawa
Alkoholizm jest chorobą spowodowaną przez uzależnienie od substancji alkoholowych. Tym samym za sprawą Światowej Organizacji Zdrowia WHO został umieszczony na liście Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych, a także w Klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Swoja miejsce znalazł między zaburzeniami psychicznymi oraz zaburzeniami zachowania, które zostały spowodowane przez zażywanie substancji psychoaktywnych.
Warto dodać, że wszelkie uzależnienia, w tym wliczając także alkoholizm, stanowią grupę chorób niezawinionych, przewlekłych oraz postępujących. Geneza powstania uzależnienia składa się z różnych czynników, zaczynając od tych mających podłoże biologiczne, poprzez psychologiczne, społeczne, środowiskowe, kończąc na duchowych.
Tak jak czynniki powstania mogą być różne, tak i cechy charakterystyczne uzależnień są liczne. Jednak pierwszym sygnałem, jaki powinien być potraktowany jako alarmowy jest fakt, iż, szczególnie na początku, wielu alkoholików zaprzecza swojej chorobie, próbując okłamać zarówno siebie, jak i innych. Tym samym, w przypadku alkoholika, przez dłuższy czas występuje brak dostrzegania rozwijania choroby alkoholowej. Taka osoba nie zwraca uwagi na zmiany we własnym stanie zdrowia, funkcjonowania, a także przekierowania swoich myśli głównie na alkohol.
Powyższe rozważania można podsumować stwierdzeniem, że uzależnienia stanowią grupę chorób wyjątkowych i szczególnych ze względu na fakt, iż osoby, których one dotykają nie zdają sobie sprawy z ich obecności. Z tego powodu negują wszelkie sygnały docierające od osób trzecich świadczących o powadze ich stanu. Dodatkowo nie widzą potrzeby sięgania po pomoc, a już wybitnie bronią się przed rozpoczęciem leczenia.
Myślenie typu to co się dzieje w moim życiu to jedynie moja sprawa jest błędne. Prawda jest taka, że konsekwencje własnych działań obejmują zarówno los danego człowieka, jak i jego najbliższych osób, za które jest odpowiedzialny -np. dzieci lub współmałżonek. Tym samym, w momencie kiedy uzależnienie dotyka pewnej rodziny, gdzie osoba uzależniona odmawia leczenia, zaczynają tworzyć się inne problemy, różnej natury, które w szczególny sposób mogą dotknąć właśnie osoby najbliższe. W tym aspekcie często mówi się o tzw. współuzależnieniu. Tak więc, alkoholizm jednego z członka rodziny nie jest i nigdy nie był wyłącznie jego sprawą.
Odwyk alkoholowy – jedno uzależnienie, wielu poszkodowanych
Uzależnienie jednej osoby może wywrzeć wpływ na każdą inną osobę, jaka znajduje się w środowisku alkoholika. Jest to związane z faktem, iż na co dzień każdy człowiek jest aktywny na różnych polach, co warunkuje przebywanie z licznymi osobami. Należy tutaj wyszczególnić takie aspekty życia, jak pracę, rodzinę oraz znajomych. Tym samym grupy tych osób są szczególnie narażone na skutki uzależnienia danej osoby, przy czym rodzina w największym stopniu. Im dłużej alkoholizm nie jest leczony, tym swoimi skutkami dotyka kolejnych elementów życia chorej osoby. Pojawiają się problemy natury zdrowotnej, psychicznej, jak i społecznej. Z tego powodu tak ważne jest proszenie o pomoc oraz podjęcie kompleksowych działań odwykowych. W przeciwnym przypadku, alkoholik coraz bardziej traci zdolność do normalnego funkcjonowania wśród ludzi, przez co staje się odizolowany, np. ze względu na zaniedbywanie obowiązków służbowych traci pracę. Jednak praca to tylko jeden z elementów. Brak kontroli dostrzega się także w życiu rodzinnym oraz innych obowiązkach, np. domowych. Tym samym bliscy alkoholika zmuszeni są radzić sobie bez jakiegokolwiek zainteresowania domem i dziećmi ze strony uzależnionego partnera. Im bardziej uzależnienie się rozwija, tym większe żniwo zbiera. Na początku rozwoju choroby alkoholowej jeszcze samodzielnie odbyty odwyk byłby pomocny, jednak w przypadku głębszych faz uzależnienia, konieczna będzie specjalistyczna terapia, obejmująca swoim działaniem wszystkich członków rodziny.
Współuzależnieni od partnera – potrzebny odwyk
Pierwszą osobą, która zostaje poszkodowana przez alkoholizm w rodzinie jest partner lub partnerka uzależnionego. W naturalny sposób zaczynają oni przejmować zaniedbywane przez drugą połówkę obowiązki. Rozwijające się współuzależnienie jest objawem nieodpowiedniej adaptacji do zaistniałej sytuacji, kiedy to za wszelką cenę próbuje utrzymać rodzinę, jak i związek, pomimo występującej dysfunkcji w rodzinie. Osoba współuzależniona dąży do zachowania równowagi, jednak boi się każdej zmiany, nawet jeśli miałaby ona wyjść na korzyść całej rodzinie. Z tego powodu tak często nie decydują się na podjęcie restrykcyjnych kroków, np. poprzez wysłanie chorego na odwyk, a tuszują wszelkie sygnały świadczące o problemie alkoholowym, tym samym przyzwalając na uzależnienie swojego partnera. Nie dając sobie rady z zaistniałą sytuacją wolą udawać, iż problem nie istnieje. Jest to niebezpieczna sytuacja, ponieważ swoim zachowaniem partner pogłębia uzależnienie osoby chorej, dodatkowo przejmując niektóre zachowania. Przykładowo, dość często można zauważyć, że osoby współuzależnione wycofują się z życia społecznego, a także ich zdrowie psychofizyczne ulega degradacji ze względu na liczne problemy rodzinne i ciągły stres.
Alkoholik i jego dzieci
Nie tylko współuzależniony partner cierpi z powodu alkoholizmu w rodzinie, ale także i dzieci, jednak większość ze skutków odczują dopiero w dorosłym życiu. Mówi się tutaj o syndromie DDA – Dorosłych Dzieci Alkoholików. Jest on konsekwencją wychowywania się w domu dotkniętym problemem alkoholowym.
Alkoholik popada w coraz większe zaburzenia emocjonalne, stale odczuwa dezorientację, która prowadzi do złości oraz agresji i przemocy. Podczas takich wybuchów nie zwraca uwagi na przebywające obok dzieci, które patrzą na zaistniałe sytuacje, kodując je jako „normalne”, co może doprowadzić do powielenia negatywnych wzorców w przyszłości, co bezpośrednio wpływa na styl wychowania i rozwój młodej osoby.
Syndrom DDA
Cechą osób dotkniętych syndromem DDA jest zredukowanie własnych potrzeb do minimum w okresie swojego dzieciństwa. Tym samym, nie były one w stanie cieszyć się beztroskim czasem dzieciństwa, a zmuszeni zostali do przejęcia odpowiedzialności za dom i innych członków rodziny, przy czym zostali pozbawieni pomocy osób dorosłych. W przyszłości taka sytuacja owocuje brakiem pewności siebie, brakiem akceptacji, a także generuje duży lęk przed odrzuceniem. Typowym zachowaniem Dorosłych Dzieci Alkoholików jest wykazywanie dużych trudności w budowaniu i utrzymywaniu relacji z drugą osobą, szczególnie na gruncie partnerskim. Często jest tak, że sami mają problemy z alkoholem, a na swoich partnerów wybierają także osoby uzależnione, a jeżeli tak nie jest, to finalnie sami popadają w alkoholizm. Z tego powodu tak wiele mówi się o objęciu specjalistyczną pomocą psychologiczną dzieci alkoholików.
Odwyk – każdy sygnał się liczy
Każdy płynący sygnał mogący świadczyć o rozwoju choroby alkoholowej, czy to u danej osoby, czy u któregoś z członków jego rodziny jest na wagę złota i powinien być traktowany bardzo poważnie, skłaniając do refleksji. Mimo, iż alkoholizm jest bardzo groźną chorobą, odznaczającą negatywne piętno na ogół funkcjonowania nie tylko samego alkoholika, ale i całego jego otoczenia, na szczęście można z nim skutecznie walczyć. Należy uświadomić sobie, że nigdy nie jest za późno, aby walczyć ze swoimi słabościami, naprawiając przy tym popełnione błędy. Wszystko zaczyna się od jednej decyzji – chcę, podołam, pokonam uzależnienie. Tym samym dobrym pomysłem jest odbycie odwyku, włączając w jego działania także i pozostałych członków rodziny, aby nie dopuścić do późniejszych zaburzeń, np. u dzieci, oszczędzając wszystkim tragedii, jakie mogą pojawić się w życiu całej komórki rodzinnej.