Leczenie alkoholizmu – co po terapii?

Proces terapii dedykowany osobom uzależnionym od alkoholu ma na celu uświadomieniem takim ludziom czym jest choroba alkoholowa, ale także wyposaża w umiejętności i narzędzia mające pomóc utrzymać życie w trzeźwości, jednocześnie dbając o swój rozwój. Sam proces oddziaływań leczniczych wbrew temu co myślą osoby uzależnione wcale nie jest najtrudniejszy. Dużo ciężej później osiągnięte efekty utrzymać już po zakończonej terapii, powstrzymując się od picia. Niepijący alkoholik zostaje wtedy głównie z własnymi umiejętnościami i nowymi strategiami, poznanymi w procesie odwykowym, bez stałej dostępności specjalistów. Tym samym zachodzi konieczność przyzwyczajenia się do nowego życia, gdzie niejednokrotnie takie osoby toczą wewnętrzne boje ze swoimi słabościami.

Jak żyć po terapii alkoholowej?

Należy jasno podkreślić – odstawienie napojów alkoholowych to zwykle dopiero początek zmian. Po decyzji o życiu w trzeźwości człowiek uzależniony odczuwa pustkę, którą należy w pewien sposób wypełnić. Dobre efekty przynosi ukierunkowanie swoich myśli i czynności na nowe zainteresowania lub powrót do tych zaniechanych przez alkoholizm. Należy zadbać także o swój rozwój psychiczny, dbając o odpowiednie strategie walki ze stresem, a także umiejętności przezwyciężania codziennych problemów, eliminując przy tym stosowanie używek. Czynniki, które uznaje się za sprzyjające zachowaniu abstynencji to: zadowolenie z życia, odnoszenie sukcesów zawodowych, poprawienie jakości relacji z innymi ludźmi, zarówno na gruncie rodzinnym, jak i towarzyskim. Osoba niepojąca powinna także wystrzegać się sytuacji, które mogą łączyć się ze spożywaniem alkoholu, szczególnie w pierwszym okresie po zakończonej terapii. Często wiąże się to ze zmianą swoich znajomych, z którymi do niedawna łączył się pełny kieliszek.

Z czego nie należy rezygnować?

Dużym błędem na tym etapie byłoby zrezygnowanie ze spotkań w grupie Anonimowych Alkoholików, ponieważ wsparcie osób z podobnymi doświadczeniami skutecznie wzmacnia utrzymanie trzeźwości. Alkoholizm jest chorobą nieuleczalną. Jedno małe potknięcie, niewinny bodziec, lekka pokusa może spowodować nagły i gwałtowny nawrót choroby. Z tego powodu w momencie kiedy danego niepijącego alkoholika dopadają zwątpienia, spadek nastroju lub niechęć, dobrze przebywać wśród osób, które przechodziły przez podobne stany i potrafią udzielić trafnej pomocy. Przydatne będzie posiadanie chociaż kilku kontaktów do osób z grupy wsparcia, dzięki czemu możliwe jest zareagowanie natychmiastowe. Niejednokrotne czekanie do kolejnej sesji może okazać się zbyt frustrujące, a długi czas czekania na pomoc może przynieść efekt sięgnięcia po alkohol. Dobrym pomysłem jest także prowadzenie dziennika, w którym Pacjent będzie opisywać swoje emocje, uczucia, postawy i przemyślenia.

Czego należy unikać?

Podstawą jest unikanie tzw. wyzwalaczy, czyli sytuacji, w których może dojść do nawrotu odczuwania głodu alkoholowego. Do takich czynników będą zaliczać się miejsca, osoby, sytuacje, emocje, a nawet okoliczności, które kojarzą się z sięganiem po używkę., a także zrezygnowanie ze spożywania produktów z alkoholem (np. nadziewanych czekolad). Polecanym rozwiązaniem jest tutaj trzymanie przy sobie wody i przekąsek, które można użyć w przypadku napadu głodu lub doznania pewnego dyskomfortu emocjonalnego.

Należy mieć na uwadze, że mimo wieloletniej abstynencji, wraz z upływem kolejnych lat silna wola i chęć do zmian może słabnąć, co generuje chęć sięgnięcia po alkohol. W takim przypadku należy jak najszybciej rozpoznać wszelkie sygnały ostrzegawcze, a także podłoże zaistniałej sytuacji, po to, aby optymalnie dostosować konieczne do podjęcia działania antyalkoholowe. Może to być kontakt z trzeźwym alkoholikiem, np. z grupy wsparcia, wznowienie terapii, pomoc psychologiczna, odtrucie alkoholowe Pruszków, a nawet w niektórych przypadkach dobrą alternatywą będzie zastosowanie wszywki alkoholowej Esperal. 

Metody leczenia alkoholizmu

Podstawą działań odwykowych są wszelkie rodzaje psychoterapii, przy czym lekarze mogą zadecydować o wspomagającym włączeniu farmakologii celem przeciwdziałania alkoholowym zespołom abstynencyjnym. Zazwyczaj programy dedykowane alkoholikom obejmują:

• Terapię prowadzoną w nurcie behawioralno-poznawczym, ale także inne podejścia terapeutyczne z przewagą tego nurtu,
• Ideę oraz doświadczenia grup wsparcia typu Anonimowi Alkoholicy,
• Przekierowanie uwagi z alkoholu na inne zainteresowania, np. sport lub działania arteterapeutyczne,
• W niektórych przypadkach dobre rezultaty osiąga się poprzez mniej konwencjonalne metody, np. odtruwanie alkoholowe i wszywkę Esperal.

Podstawowe cele psychoterapii alkoholizmu:

Cele prowadzonych działań antyalkoholowych są następujące:

• Umożliwienie zachowania stałej trzeźwości,
• Poprawienie zdrowia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego,
• Nabywanie umiejętności niezbędnych do radzenia sobie w trudnych momentach, w tym przezwyciężania stresu i rozwiązywania wszelkich problemów w sposób konstruktywny,
• Zmianę nawyków, zainteresowań, środowiska i podejścia do napojów alkoholowych.

Minimalnie niezbędny czas, który może zaowocować pozytywnymi rezultatami terapeutycznymi to okres od 18 do 24 miesięcy pracy ze specjalistami. Podstawowym etapem psychoterapii antyalkoholowej to czas oddziaływań dziennych w specjalnych ośrodkach leczenia i terapii uzależnienia alkoholowego, który trwa około 8 tygodni. Istnieje także możliwość skorzystania z oferty placówek ambulatoryjnych, gdzie etap ten trwa od 4 do 6 miesięcy.

Łączny czas trwania jednego cyklu psychoterapeutycznego obejmuje Pacjenta opieką przez dwa lata, co równe jest 240 godzinom terapii grupowej i maksymalnie 50 godzinom terapii indywidualnej podczas jednego roku. Jeżeli dana osoba kończy leczenie stacjonarne, aby kontynuować terapię, kieruje się ją do dalszych działań w zakładach ambulatoryjnych, a także po pomoc w grupach wsparcia, takich jak AA lub klub abstynenta. 

W przypadku wystąpienia konieczności leczenia objawów zespołu abstynencyjnego, zazwyczaj pobyt w Oddziałach Leczenia Alkoholowych Zespołów Abstynencyjnych nie jest dłuższy niż 10 dni, przy czym jest on zależny od natężenia objawów, co umożliwia wydłużenie jego czasu trwania.

Alkoholizm może dotknąć każdego

Ze względów kulturowych, obyczajowych i tradycji, na temat alkoholika, jako postaci, narosło wiele stereotypów i krzywdzących mitów, które w oczach społeczeństwa tworzą nieprawdziwy i negatywny obraz tej choroby. Prawda jest jednak taka, że nie ma znaczenia, czy mowa o osobie bezdomnej, zaniedbanej, bez pracy, pochodzącej z marginesu społecznego, czy też o osobie wykształconej, biznesmenie, prawniku, lekarzu, czy też studencie. Alkoholizm jest chorobą, która nie wybiera ze względu na płeć, wiek, pochodzenie, status zawodowo-majątkowy, czy też prezentowane postawy społeczne.

Do tej pory alkohol utożsamiany jest ze swojego rodzaju lekiem na stres, przy czym jest to oczywiście jedynie pozorne i chwilowe działanie. Wiele osób nie zdając sobie z tego sprawy, niezależnie od pozycji społecznej, doprowadzają się w ten sposób do uzależnienia. Niejednokrotnie są to osoby uznawane za szczęśliwe i zadowolone ze swojego życia, wiodące je na wysokim standardzie. Z tego powodu stres uznaje się za jedno z podstawowych czynników popychających ludzi w ramiona uzależnienia. Sytuacja ta jest o tyle groźna, że choroba alkoholowa ma wiele twarzy, przy czym jest podstępna i rozwija się latami nie będąc zauważoną. Niestety w takiej sytuacji cierpią zarówno same osoby uzależnione, jak i ich bliscy. Obok nikotynizmu, alkoholizm stanowi problem, z którym zmaga się największa grupa osób na terenie Polski.