Czy wódka ma kalorie?

Kaloryczność alkoholu to temat, który zawsze powraca przy tematach związanych z odchudzaniem lub przybieraniem na wadze. Czym dokładnie są kalorie i jak je liczyć? Czy można spożywać alkohol na diecie? Czy wódka ma kalorie? W dzisiejszym artykule odpowiadamy na wszystkie te pytania.

Kalorie – czy na pewno są tym, za co je uważamy?

Chociaż wielu z nas kalorie kojarzą się z niewidzialnymi potworkami, które każdej nocy ingerują w rozmiar naszych ubrań, pomniejszając je, to tak naprawdę kalorię są bardzo istotną miarą.

Kalorie to tak naprawdę miara energii, choć historycznie były one jednostką ciepła. Na kalorię składa się ilość energii potrzebnej do podniesienia temperatury 1 grama wody o 1 stopień Celsjusza, przy ciśnieniu 1 atmosfery. To, o czym tak naprawdę myślimy, mówiąc „kalorie” w kontekście żywieniowym, to „kilokalorie”.

W dietetyce mówimy właśnie o kilokaloriach, choć powszechnie utarł się termin „kalorii (cal)” jako wygodny skrót dla zbyt długiej nazwy „kilokalorii (kcal)”. Dla klarowności powiedzieć należy, że 1 kilokaloria to tak naprawdę 1000 kalorii. Przyjmijmy jednak, ku powszechnemu użyciu tej nazwy i dla ułatwienia, że nazwę „kaloria” potraktujemy synonimicznie dla „kilokalorii”.

W dietetyce dla określenia wartości energetycznej pokarmów używa się kilokalorii (kcal), gdyż jest to większa jednostka niż kaloria (cal), jednakże łatwiej jest mówić o kilokaloriach po prostu „kalorie”.

Dzienne zapotrzebowanie kaloryczne – ile wynosi?

Każdy z nas dziennie zużywa określoną ilość energii. Ilość ta uzależniona jest od wielu czynników, takich jak płeć, waga, wzrost, aktywność fizyczna, a także spontaniczna aktywność w ciągu dnia. Każdy człowiek potrzebuję energię tę uzupełniać – z pożywienia. To pozwala naszemu organizmowi prawidłowo funkcjonować, gdyż energię pozyskaną z pokarmu wykorzystujemy do podtrzymania podstawowych procesów życiowych – takich jak oddychanie, trawienie, utrzymywanie prawidłowej temperatury ciała, a nawet do podziału komórek – oraz do dziennej aktywności. Bez dostarczania odpowiedniej ilości energii, czyli kalorii, nie bylibyśmy w stanie przeżyć.

Choć potocznie mówi się, że dzienne zapotrzebowanie kaloryczne przeciętnego człowieka wynosi ok. 2000-2500 kcal, tak naprawdę wartości te dla każdego będą diametralnie inne. Od czego to zależy? Otóż jak już powiedzieliśmy, ciało każdego człowieka każdego dnia zużywa pewną ilość energii – czyli spala określoną liczbę kalorii. Aby nasze ciała mogły funkcjonować prawidłowo, energię tę należy uzupełnić o ilość, którą w ciągu dnia spalamy – tym właśnie jest nasze zapotrzebowanie kaloryczne.

Żeby prawidłowo obliczyć dzienne zapotrzebowanie kaloryczne, musimy mieć świadomość, że w pewnym sensie każdy z nas ma dwa różne zapotrzebowania kaloryczne na dobę: PPM oraz CPM. Co oznaczają te skróty?

• PPM – Podstawowa Przemiana Materii. Jest to ilość energii (kilokalorii) wykorzystywanej do podtrzymania niezbędnych procesów życiowych, takich jak oddychanie, utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała, trawienie, a nawet myślenie. Jest to ilość absolutnie niezbędna do zachowania zdrowia.
• CPM – Całkowita Przemiana Materii. Jest to taka ilość energii, której potrzeba, aby pokryć zarówno podstawowe funkcje życiowe, jak i całą naszą aktywność w ciągu dnia. Ta wartość będzie zatem naturalnie wyższa niż nasze PPM.

Obu tych wartości (PPM oraz CPM) należy użyć, aby obliczyć dzienne zapotrzebowanie kaloryczne. W wyszukiwarce znajdziesz różne kalkulatory, które ułatwią Ci to zadanie i obliczą Twoje indywidualne dzienne zapotrzebowanie kaloryczne.

Nigdy nie powinniśmy schodzić poniżej naszego PPM. Jeśli chcemy schudnąć, powinniśmy spożywać mniej niż wynosi nasze CPM (jest to tak zwany deficyt kaloryczny). Jeśli zależy nam na utrzymaniu masy ciała – powinniśmy spożywać mniej więcej tyle kcal z pożywienia, aby pokryć nasze CPM. Jeśli myślimy o przytyciu lub zbudowaniu masy mięśniowej – powinniśmy wejść na lekką nadwyżkę kaloryczną, czyli spożywać więcej kcal niż wynosi nasze CPM.

Kaloryczność produktów

Dlaczego niektóre produkty są określane jako wysokokaloryczne, a niektóre jako niskokaloryczne? Dlaczego 100 g warzyw dostarczy o wiele mniej kalorii niż 100 g sera żółtego lub chipsów?

Kaloryczność posiłków to ich wartość energetyczna – na tę kaloryczność wpływ mają składniki na naszym talerzu, które składają się z makroskładników, czyli białka, węglowodanów i tłuszczów. Każdy makroskładnik dostarcza inną ilość energii (kilokalorii):

• 1 g białka = 4 kcal,
• 1 g węglowodanów = 4 kcal,
• 1 g tłuszczów = 9 kcal.

Jak zatem widzimy, to tłuszcze dostarczają najwięcej kilokalorii. Zawartość poszczególnych makroskładników przekłada się na kaloryczność każdego produktu spożywczego – również picia. Podkreślmy w tym miejscu, że spożywanie każdego z tych makroskładników jest niezwykle istotne dla dostarczenia wszystkich niezbędnych składników odżywczych.

Do produktów wysokokalorycznych zaliczymy: oleje, sery, orzechy, czekoladę, dużą część produktów wysokoprzetworzonych (takich jak chipsy czy pizza).

Do produktów niskokalorycznych zaliczymy: warzywa, owoce, chude mięso, chudy nabiał.

Podobnie jest z napojami – one również mają kalorie, a ich ilość zależna jest od składników (inną kaloryczność mają soki, a inną – kawa z tłustym mlekiem). Woda czy herbata nie mają kalorii, a co z alkoholem?

Alkohol etylowy – z czego się składa? Ile ma kalorii?

Alkohol etylowy (etanol) jest związkiem organicznym z grupy alkoholi o wzorze C2H50H. Jest to alkohol szybko wchłaniający się do naszego organizmu z przewodu pokarmowego. Alkohol etylowy wchodzi w skład wielu napojów alkoholowych, jakie powszechnie spożywamy, takich jak wódka, piwo czy wino.

Kaloryczność alkoholu etylowego to 7 kcal w 1 gramie. Jak przekłada się to na konkretne trunki?

Wódka kalorie

Czysta wódka składa się jedynie z wody i alkoholu etylowego. Tym samym uchodzi za najmniej kaloryczny alkohol, co w rzeczywistości nie do końca jest prawdą. Wódka 40% dostarcza aż 231 kcal w 100 g produktu. Warto jednak zauważyć, że przeciętny kieliszek wódki zawiera ok. 30 ml – czyli 65 kcal. 45 ml to już 96 kcal.

Weźmy jeszcze pod uwagę fakt, że zazwyczaj nie spożywamy jej samej – z reguły popijamy ją sokiem lub colą, a to dodatkowo podbija jej kaloryczność. No i na jednym kieliszku raczej się nie kończy.

Piwo kalorie

W przypadku piwa sporo zależy od jego rodzaju. Jasne piwo to ok 29 kcal w 100 ml, ciemne – 68 kcal, a przeciętna puszka piwa to 500 ml. Należy brać jednak pod uwagę różną zawartość alkoholu w różnych piwach – warto zatem zerknąć na tabelę wartości odżywczych na butelce konkretnego piwa, jakie pijemy.

Wino kalorie

Wino, w zależności od rodzaju, zawiera ok. 80-85 kcal w 100 ml.

Alkohol bez kalorii?

Niestety, alkohol nieposiadający żadnych kalorii to mit. Nie istnieje napój, który zawiera alkohol, a nie zawiera kalorii – alkohol etylowy sam w sobie dostarcza kalorie (1 g = 7 kcal).

Czy spożywanie alkoholu powoduje nadwagę i otyłość?

To zależy. Za nadwagę odpowiada nadwyżka kaloryczna (czyli spożywanie więcej kalorii niż wynosi nasze CPM). Alkohol jest produktem, którym łatwo jest dostarczyć bardzo duże ilości kalorii, w dodatku sprzyja podjadaniu wysoko przetworzonych produktów o dużej kaloryczności – takich jak chipsy czy pizza. Alkohol z pewnością zalicza się do grupy produktów, które mogą utrudniać odchudzanie. Pamiętajmy jednak, że nie istnieją produkty, od których się tyje lub chudnie – za to wszystko odpowiada dzienny bilans kalorii.